Nova Nordick Kas İskelet Sistemi Rahatsızlığı Anketi Ergonomi Risk Analizi

📌 Nova Nordic KİS Anketi (Nordic Musculoskeletal Questionnaire – NMQ) ile Ergonomi Risk Analizi

Nova Nordic KİS Anketi, dünya genelinde yaygın şekilde kabul edilen Nordic Musculoskeletal Questionnaire (NMQ) aracının Türkiye’de kullanılan versiyonudur. Çalışanlardaki kas‑iskelet sistemi (KİS) rahatsızlıklarını belirlemek, risk düzeyini değerlendirmek ve ergonomik önlemler planlamak için bilimsel temelli, kullanımı kolay bir araçtır.

NMQ Nedir? — Tanım & Amacı

• NMQ (Nordic Musculoskeletal Questionnaire), işyerlerindeki KİS semptomlarını (örneğin boyun, omuz, sırt, bel, diz, bilek, el‑kol) tanımlamak üzere 1990’lı yıllardan bu yana kullanılan, validitesi yüksek anket metodolojisidir.

• Extended (NMQ‑E) versiyonu, semptomların başlama zamanı, süresi, şiddeti ve iş ilişkilendirmesini de ekleyerek daha zengin veri sağlar.

Neden Nova Nordic (NMQ) Kullanılmalı? — Güvenilirlik & Geçerlilik

• Türkçe adaptasyonu, Cronbach α = 0.896 gibi güçlü iç tutarlılık ve test‑tekrar test PABAK 0.57‑0.90 ile yüksek güvenilirlik göstermiştir.

• Genel nüfusta yapılan test‑tekrar test çalışmasında, kalça ve diz gibi bölgeler için Kappa = 0.63–0.68 bulunmuş; boyun, omuz, el‑bilek gibi alanlarda ise moderat‑iyi karşılama elde edilmiştir.

• NMQ‑E sınıfında güvenilirlik: pozitif tutarlılık (P_o) 0.88–0.98 aralığında; κ/κ_max = 0.71–0.96; ICC = 0.97 (yaş başlangıcı sorusunda) şeklinde yüksek referans değerleri bildirilmiştir.

➡ Bu bulgular, güvenilir saha uygulamaları, saha eğitimi sonrasında çalışan beyanına dayanarak doğru veri üretimi sağlar.

Anket Yapısı & İçerdiği Vücut Bölgeleri

• Zaman Periyotları:

  • Son 12 ay içinde belirtilerin varlığı (%‑prevalans)

  • Son 7 gün içinde semptom varlığı

  • Sorunun iş kaynaklı olma hissi

  • Belirti şiddeti (hoşa gitmeyen, ağrılı, işlev kısıtlayan)

• Raporlama Formatı:

  • Bölge bazlı grafikler (örn. birden fazla bölgede % prevalans)

  • İş grupları arasında karşılaştırma

  • Bilinçlendirme matrisi & grafik çizelge

4. Uygulama Adımları — Uygulama Süreci (Kullanıcı Dostu)

1. Formun Hazırlanması & Dağıtımı: Online veya basılı olarak doldurulabilir. (Türkçe versiyon önerilir)

2. Veri Toplama: Tek oturumda ~10–15 dk yeterli olur.

3. Puanlama

   • “Belirtiniz var mı?” → 0/1

   • “Son 12 ayda kaç kez?” → Tekrarlık skalası

   • “İş etkisi” → Hafif / Orta / Şiddetli

4. Risk Sınıflandırması

   • ≥3 bölgede % yüksek prevalans → Ergonomik odaların yeniden tasarımı

   • Belirtiler ≥ iş günü/smantr → REBA/RULA gibi analiz yöntemleriyle karşılaştırma

5. Çözüm Önerisi

   • Ergonomi eğitimi

   • İş istasyonu değişikliği

   • Ekipman yerleşim optimizasyonu

   • İş-ikan (iş-ritim) rotasyonu

Kimlere Uygundur? — Hedef Kitle

• İş‑Sağlığı ve Güvenliği Uzmanları

• Ergonomi uzmanları & Endüstri mühendisleri

• Kurum yöneticileri ve sendika temsilcileri

• Depo, ofis, üretim bölgesi çalışanları

➡ Özellikle Türkiye'de adaptasyon çalışmaları yapılmış olmasından dolayı herhangi bir çalışan grubuna sorunsuz uygulanabilir.

Avantajlar & Uygulama Katkısı

✅ Avantajlı Öne Çıkanlar

• Evrensel & Ücretsiz: Her kurumsal altyapıya kolayca entegre edilebilir.

• Çok Bölge Tarama — Az Zaman: 10 dk gibi sürede tüm vücut bölgelerinde geçerlilikli veri sağlar.

• Kast Edilen Niyet Anlamlılığı: Çalışanın kendi beyanıyla ilişki kurulabilir → Yük‑süre‑iş ilişkisi.

• Analitik Kılavuz: Anektik soru & grafik analizlerle karar destek sistemi yapısı.

✅ Saha Deneyimi Katkısı

• Bir üretim tesisinde NMQ değerlendirmesi yapıldıktan sonra bel inflammation %30 azaldı ve çalışma ortamı değişikliğiyle çalışan memnuniyeti %20 artmıştır.

• Gladman ve ark. gibi uluslararası kullanıcılar, sektörel raporlarda NMQ verilerini aksiyon planına dönüştürmeyi başarmıştır.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

---

Nova Nordic NMQ kullanımı, çalışan sağlığı bilincini artırmak için pratik, güvenilir ve ekonomik bir çözümdür. İşyerinizde bilimsel temelli veriyle ergonomi yönetimi projeleri başlatmak isterseniz, memnuniyetle destek olabilirim.